مبلغی با بیان اینکه دوره محافظهکاریهای ویرانگرایانه در برابر کسانی که به بهانه دفاع از مذهب تفرقهافکنی میکنند، گفت: مجمع تقریب و دیگران در یک در جا زدن و در سرگرمی از تلاشهای کم بازتاب و غیر برنامهریزی شده و دل خوشکنک به سر میبرند.
وی افزود: هویت وقتی در یک مجموعه تحقق مییابد در مواجهه با مسایل بیرونی یک برخوردها و وضعیتهایی در او شکل میگیرد که از آن به تجربههای برخاسته از هویت و تجربههای تبدیل شده به سرمایههایی هویت و گاهی تبدیل شده به حالتهای تحول بخش و تطور بخش به این هویت از آن یاد میشود.
* شکلگیری هویتهای مذهبی طردکننده هویت امت خطرناک است
مبلغی با بیان اینکه هویت یک موجود زنده در بیرون است و در کنش و واکنش با همه حوادث است، تاکید کرد: هویت در فضای بیرون بیشترین تأثیر را برای یک مجموعه میتواند داشته باشد؛ یعنی اگر هویت در یک ملت و در یک مجموعهای ایجاد شد این هویت میتواند بیشترین تأثیر را بر جهتدهیها، تصمیمگیریها، سیاستگزینیها داشته باشد و قرآن خواسته است که امت اسلامی از ابتدا دارای یک هویت باشد اما مشکلی که پدید آمده این است که این هویت اسلامی جایش را به هویتهای مذهبیِ بیتوجه به هویت امت داده است.
وی با بیان اینکه مذهب نیز هویت ایجاد میکند، افزود: اشکال در ایجاد هویت مذهبی نیست؛ این هویت باید ایجاد شود اما مشکل آنجاست که هویتهای مذهبی جدا و بیگانه و بلکه طرد کننده هویت امت شکل گرفته است و در چنین هنگامهای هویتهای مذهبی در مقابل هم میایستند و آنچه که در این جا قربانی میشود هویت «امت» و هویت اسلامی است و از آنجا که هویتهای مذهبی نیز حیات خود و کیان خود را مرهون هویت اسلامی و هویت امت هستند اینها نیز بدون آنکه خود بخواهند در مسیر نابودی قرار میگیرند و به تعبیری هویتهای مذهبی به خاطر این اصطکاک و جدا بودن از هویتهای اسلامی دچار خودزنی میشوند.
مبلغی با بیان اینکه مقام معظم رهبری مدتی است با تأکید بسیار ادبیات «امت اسلامی» را مطرح میکنند، تاکید کرد: ایشان در نگاه رو به جلوی خود به ملزومات و هویت امت توجه فراوان میکنند و حتی گاه به بعضی تحرکاتی که در فضای حرکت دو گروه، چه شیعه و چه سنی رخ میدهد که ناشی از بیتوجهی به امت است و حتی مواجهه و نگاه آسیب زننده به امت دارد، میپردازند.
* نقد فراگیر رهبری به شکلگیری یک منطق اصلاحی در امت اسلامی کمک میکند
وی با اشاره به سخنرانی اخیر مقام معظم رهبری، افزود: نکتهای در کلام اخیر مقام معظم رهبری مشاهده میشود این است که ایشان به یک نقد فراگیر درون اهل سنت و درون شیعیان پرداختند.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در بیان چرایی چنین نقد فراگیر از سوی مقام معظم رهبری، گفت: کسانی که نه از خاستگاه هویت امت بلکه از خاستگاه بیرون از هویت امت هستند، اوضاعی را پیش میآورند که جامعه اسلامی را در جهت تلاشی و تکفیر و مواجهه با هم قرار میدهند؛ البته اینها امکانات زیادی دارند و نوعاً امکاناتی که دارند مستقر در فضاهای خارج از امت است و در کشورهای غربی است که قطعاً خیر امت اسلامی را نمیخواهند.
وی افزود: این نقد جدی است که رهبر انقلاب به آن توجه کردهاند و امروزه ما میتوانیم براساس این منطق که توسط ایشان ارائه شده به نقد هرگونه تلاش و ندا و صدایی که ولو به عنوان مذهب و بیان اصول مذهب بیان میشود اما در حقیقت در نفی هویت امت و تخریب آن است بپردازیم و آن را به صورت شفافی از یک حرکت مذهبی سازگار جدا کنیم.
مبلغی در پاسخ به این سوال که چرا در چنین برههای چنین مطلبی مطرح میشود، تصریح کرد: دلیل آن روشن است چرا که امروز همه میدانند که سرنوشت شیعه و سنی به هم گره خورده است و هرگونه اضطرابی که در جهان اسلام رخ بدهد بالقوه و گاهی بالفعل آثارش را بر مناطق مختلف اسلامی میگذارد.
وی با بیان اینکه ممکن است این اضطرابات کم باشد اما میتواند گسترده شود، افزود: سرنوشت دو مذهب اسلامی گره خورده است و جدا کردن شیعه از سنی و سنی از شیعه ممکن نیست و با این نوع حرکتهای غیر منطبق بر یک منطق اسلامی که به خونریزی هر دو میانجامد و هر دو دچار آسیب اساسی در سرنوشت میشوند ممکن است مذاهب اسلامی دچار رکود و توقف همیشگی شوند.
* دوره بیتفاوت ماندن و صرفاً توصیه کردن در قبال فعالیتهای مخرب مذهبی گذشته
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان اینکه امروزه تلاشهای جداییساز بُعد بینالمللی گرفته است، تاکید کرد: در گذشته شاید این تلاشها به صورت مقطعی رخ میداد اما چون ابعاد آن منطقهای و انعکاس آنها از طریق رسانهها و.... بینالملل شده و سرنوشت امت سرنوشت واحدی است طبیعی است که دست رو دست گذاشتن، بیتفاوت ماندن و صرفاً توصیه کردن و بیتوجهی به عمق بعضی از حرکات خطرناک که ولو به عنوان دفاع از مذهب میکنند امر مطرودی است و کسی که نگاه اصلاحی به امت اسلامی دارد و مرتبت دلسوزی برای امت دارد، نمیتواند این وضعیت را تحمل کند و باید به شکل شفاف صحبت کند.
وی با بیان اینکه به نظرم ما عمری را در فضای برزخ غیرشفاف و بیتوجهی و خنثی اندیشی و عدم دقت در منشأ ناهنجاریهای در سطح امت به سر بردیم، افزود: امروزه دیگر نمیشود از منطق شفاف اسلام در ارتباط با امت و از منطق شفاف واقعیتگرایی با امت دور شویم و همچنان بر طبل محافظهکاریهای ویرانگرایانه به حال مذهب و به حال امت اسلام بکوبیم لذا مقام معظم رهبری در این برهه نگاه دقیقی داشتند و امت اسلامی باید خودش را اصلاح کند و این اصلاح، اصلاحی درونی است و ما نباید امر را از خودمان بیرون کنیم.
مبلغی ادامه داد: مشکل این است که وضعیت را غیر شفاف گذاشتهایم و دفاع از مذهب را ولو به تخریب امت منجر شود، صحیح قلمداد میکنیم و این بهانه را ایجاد را میکند که کسانی چون صهیونیستها که نمیخواهند امت اسلامی هویت واحد بیاید دست به کار شود.
* مجمع تقریب باید شجاعت داشته باشد/تقریب با مشارکت شیعه و سنی در کار یکدیگر موفق میشود
مبلغی همچنین در پاسخ به اینکه آیا مجامعی چون «مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی»، «مجمع جهانی اهل بیت(ع)» و حوزه علمیه وظیفه خود را در این زمینه درست انجام میدهند، گفت: همه در یک خطای فاحش و در جا زدن فاحش هستند؛ کارهای خوب از سوی مجامع داخلی اولاً یک درصد ضعیف است و از یک ناتوانی بزرگ در قبال واقعیتهایی که میگذرد رنج میبردوانگهی حتی خود ما نیز با ادبیاتها و نگاهها و برخوردهایی که میکنیم و یا با قصوری که داریم و یا با نپرداختن به آن لب لباب یک فعالیت بینالملل اسلامی همه اینها موجب میشود خود ما نیز زمینهساز شویم.
وی افزود: بدون تعارف همه در یک خطای فاحش و در یک در جا زدن و در سرگرمی از تلاشهای نادر و کم بازتاب و غیر برنامهریزی شده و دل خوشکنک به سر میبریم و به نظرم تقریب باید یک کار اساسی را انجام دهد یک مطالعه سنگین را شروع کند و باید ایثارها و شجاعتها و جسارتهایی از خود نشان دهد که در خدمت امت اسلامی و مذهب اسلامی است.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی، با بیان اینکه ما دچار یک محافظهکاری حتی در توجه به سرنوشت مذهب هستیم، تصریح کرد: این اشتباه بزرگ را باید گوشزد کرد چراکه این تلاشهای محدود بیش از آنکه دور خود چرخیدن و مشغول شدن در فضای محدود و بیتوجهی به آنچه میگذرد نیست و تقریب در ذات خودش به شرط همراهی با صداقت یعنی مشارکت شیعه و سنی در کار یکدیگر موفق به تقویت هویت امت، میشود.
نظرات شما عزیزان: